Werken aan integriteit

Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat de medewerkers van UWV integer handelen, correct met informatie omgaan en geen misbruik maken van hun positie. In ons integriteitsbeleid richten we ons vooral op preventie in de vorm van bewustzijn: we stimuleren op verschillende manieren dat UWV‑medewerkers zich bewust zijn van het belang van integer handelen en dat ze weten wat dit in de praktijk precies inhoudt. Het zorgvuldig omgaan met vertrouwelijke informatie staat bovenaan de integriteitsagenda van UWV. Afspraken en spelregels voor integer gedrag staan beschreven in onze gedragscode.

Nieuwe gedragscode en meldregeling

In november is de nieuwe gedragscode verschenen. Deze is aangepast naar aanleiding van recente ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving (onder andere datalekken en Wet Huis voor klokkenluiders). In de code wordt bijzondere aandacht gevraagd voor het omgaan met vertrouwelijke informatie en veilig digitaal communiceren met de klant. Ook staan er richtlijnen in voor het opleggen van sancties bij misbruik van vertrouwelijke informatie. Daarnaast zijn gedragsvoorbeelden en dilemma’s opgenomen waar collega’s in hun dagelijks werk tegenaan kunnen lopen. Naast de gedragscode is ook de meldregeling herijkt in verband met de in juli 2016 in werking getreden Wet Huis voor klokkenluiders en de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). UWV heeft in 2017 een nieuw screeningsbeleid voor werving en selectie van nieuwe medewerkers en managers geïmplementeerd. Dat betekent dat medewerkers een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) nodig hebben voor zij in dienst treden, een managementfunctie krijgen of een functie met bijzondere vertrouwelijkheid gaan bekleden.

Dilemma's

We steken veel tijd in gesprekken over integriteit met elkaar, maar ook met andere organisaties. We zijn ervan overtuigd dat nadenken over integriteit de beroepstrots en professionaliteit versterkt. Het bespreken van morele dilemma’s die medewerkers in de werkpraktijk tegenkomen, krijgt steeds nadrukkelijker een plek in de organisatie. We leggen dilemma’s uit de praktijk voor aan medewerkers en stimuleren het bespreken van dilemma’s op de werkvloer. Een commissie van externe integriteitsdeskundigen voorziet UWV van adviezen op basis van de uitkomsten van het integriteitsdashboard waarmee UWV het integriteitklimaat in de organisatie monitort. Ook zijn er e‑learningmodules ontwikkeld waarmee alle medewerkers onder meer leren verantwoord om te gaan met vertrouwelijke informatie.

Meldingen

Het UWV Bureau Integriteit onderzoekt ook signalen van binnen en buiten de organisatie over medewerkers die mogelijk niet integer handelen, en ook over klanten en derden. In 2017 ontvingen we 246 meldingen van mogelijke schendingen van de integriteit. In 189 gevallen ging het om een UWV‑medewerker en 57 keer waren het klanten of derden. In deze periode zijn 113 integriteitsonderzoeken gestart en werden 108 zaken volledig afgesloten (waarvan 13 zaken uit 2016). Het aantal onderzoeken is lager dan het aantal meldingen, omdat niet elke melding leidt tot een onderzoek. Soms wordt in overleg met de melder gekozen voor een andere interventie, soms is er te weinig concrete informatie aanwezig om een onderzoek te rechtvaardigen. Ook worden meldingen ontvangen die niet blijken te gaan over mogelijke schending van de integriteit. Deze meldingen worden overgedragen aan bijvoorbeeld het klachtenbureau van UWV, het bedrijfsonderdeel Handhaving of aan de manager van de melder. Tegen UWV‑medewerkers zijn naar aanleiding van een integriteitsschending 27 keer arbeidsrechtelijke maatregelen getroffen, uiteenlopend van een berisping tot ontslag op staande voet. Dit laatste gebeurde 1 keer, 5 keer werd een dienstverband beëindigd en 1 keer werd een uitzendovereenkomst beëindigd. In 8 gevallen is een strafrechtelijke aangifte gedaan tegen een klant of een derde; 2 keer wegens valsheid in geschrifte, 2 keer wegens mishandeling/vernieling, 1 keer wegens verduistering van uitkeringsgeld en 3 keer wegens bedreiging.